Verschenen: 16-11-2007
WEBLOG VAN HEDY SUZANNE KUNST-VEGTER 12
 Home is where the heart is
Wat bepaalt de keuze voor een bepaalde begraafplaats als laatste rustplaats voor jezelf of een dierbare? Deze vraag komt in me op als ik zie hoe begraafplaatsen zich van luidkeels tot poëtisch afficheren als ‘the place to be’, na het overlijden. Het ene na het andere superlatief wordt uit de kast gehaald om potentiële ‘klanten’ te imponeren met de sfeerbeelden die de begraafplaats karakteriseert.
Een voorbeeld van zo’n prachtige kenschets: ‘De begraafplaats toont door persoonlijke en verfijnd vormgegeven graven als een openlucht museum.' Of het u ook zo vergaat weet ik niet maar bij mij roept dit prachtige beelden op en een verlangen dit met eigen ogen te aanschouwen. Deze ook: ‘De begraafplaats heeft een parkachtige allure en is volledig opgenomen in het omringende landschap.' Dat wordt nog lastig kiezen door die bijna lyrische omschrijvingen!
Een wat plattere stijl komt ook voor: ‘De begraafplaats heeft een uitbundige sfeer; bij ons is het geen dooie boel.' Persoonlijk vind ik zoiets wat minder maar het zal anderen juist weer wel aanspreken. Tenslotte nog een laatste voorbeeld. Deze legt de nadruk op de sfeer van vergankelijkheid die een begraafplaats kan uitstralen: ‘De begraafplaats heeft een historische sfeer door slingerende paden met aan de randen monumentale eiken en treurwilgen die de eeuwigheid symboliseren.'
Het is duidelijk dat er voor elk wat wils is als het gaat om sfeer. De mogelijkheden zijn schier oneindig. Zoals de ene begraafplaats prat gaat op intiem en beschut slaat de andere geheel door naar de andere kant van het spectrum. Geroemd worden het open karakter met een naadloze overgang naar de wijk, alsmede meervoudig ruimtegebruik door vermenging van parkwandelaars met grafbezoekers.
Zijn al deze wervende sfeerbeelden nu van doorslaggevende betekenis voor de keuze van een begraafplaats?, zo vraag ik mij af. Namelijk, in Groningen met veertien begraafplaatsen en even zovele verschillende sfeerbeelden, heb ik die ervaring eigenlijk helemaal niet zo.
Belangrijkste criterium voor de keuze van een laatste rustplaats is naar mijn indruk nog steeds geloof of etnische achtergrond. Islamieten, joden en katholieken hebben ieder hun eigen stek. Het ligt niet voor de hand dat ze hun signatuur zullen inruilen voor een sfeerbeeld.
In gevallen waarin geloof of etnische achtergrond geen bepalende factoren zijn wordt volgens mij of gekozen voor de geboorteplaats of, verreweg het vaakst, voor de eigen vertrouwde woonomgeving. Men is van oorsprong of gedurende het leven onderdeel geworden van een bepaalde leefgemeenschap en de plaatselijke begraafplaats speelt daarin een belangrijke rol. Vroegere generaties en plaatselijke bekende figuren hebben er een plaatsje gekregen en leven voort in de herinnering van de huidige gemeenschap.
Zoals iemand zo treffend verwoordde: "Het relativeert je eigen vergankelijkheid op een vertrouwde plek de laatste rustplaats te vinden zo tussen al die mensen die je voorgingen." En dat brengt mij op een voor mij mooi en troostend sfeerbeeld: ‘Home is where the heart is.’ En dat kan voor iedereen weer ergens anders zijn.
------------------------------
Hedy Suzanne Kunst-Vegter is teamleider Sectie Begraafplaatsen van de stad Groningen. Ze heeft de leiding over veertien gemeentelijke begraafplaatsen in Groningen, waaronder Selwerderhof.
Eerdere bijdragen van Hedy Suzanne Kunst-Vegter:
Kerst 2006
De pestvogel
Cemetery-watching
De infozuil
Lentekriebels
Grafkosten
Kindergraven
De grootst denkbare nachtmerrie
Skeletten op de schroot
Dikke problemen
Een culinair hippe begrafenis
|
|
