DOODGEWOON informeert en amuseert over zaken rond de dood - sinds 1994
Verschenen: 02-08-2007
WEBLOG VAN MARIJKE KATSBURG 6

Willem

“Dat is ’t thema van mijn leven – afscheid,” meldt Willem, als ik hem vertel dat ik de opleiding tot ritueel begeleiden bij afscheid heb gevolgd. Ik kijk hem vragend aan. We hebben zojuist kennis gemaakt in het huis van een wederzijdse beste vriendin. En zij is even naar de pizzeria om ons avondeten te halen.


Ik weet nog niks van Willem, behalve dat hij de nieuwe liefde van mijn vriendin is. En dat legitimeert persoonlijke vragen (vind ik), dus ik vraag direct of hij veel mensen verloren heeft. Nee, ja, nee,… Niet verloren aan de dood in elk geval. Maar wel veel afscheid moeten nemen. Hij verklaart: “Mijn vader was predikant en we verhuisden heel vaak. Van de ene kerkelijke gemeente naar de andere. Als kind wilde ik op een gegeven moment alleen maar ergens blijven. Blijven. Geen afscheid meer nemen. Ik weet nog goed dat ik als 10-jarige op zomerkamp was. Hoe ik ben weggelopen op de laatste dag en me heb verstopt: ik weigerde gewoonweg om wéér afscheid te nemen.”

Ik leef mee: in gedachten zie ik een kleine verwarde jongen tussen de struiken zitten; een jochie dat niet begrijpt waarom er altijd een eind komt aan vriendschappen en aan vertrouwdheid. Steeds opnieuw beginnen. Het ritueel van koffers en dozen pakken en weer de “nieuwe” in de klas zijn – onbekend met de gewoontes en de verhoudingen aldaar. En net als je het begint te snappen en je plek hebt gevonden, dan komt weer die dag dat de verhuiswagen de straat in komt rijden.

Inmiddels is Willem ‘over de helft’ en kiest hij zelf wanneer hij afscheid neemt. Zegt hij. Tot op zekere hoogte. Want, vertelt hij ook, als een zwaard van Damocles hangt het definitieve afscheid van zijn ouders boven zijn hoofd. Hij moet er niet aan denken. De gedachte aan hun overlijden, vergalt op die manier (zo te horen al jaren zijn volkomen geluk. En bepaalt bovendien zijn relatie met zijn vader en zijn moeder.

De bewuste wederzijdse vriendin komt terug met pizza. Zij is sinds een paar jaar volkomen wees, en ik heb drie jaar geleden afscheid moeten nemen van mijn moeder. Al die tijd hebben wij elkaar niet gezien. Nu, deze avond, bespreken wij diep doorvoeld onze ervaringen, onze gevoelens, ons gemis en onze verrijking. We raken elkaar – bevestigen en troosten elkaar. Het is goed zo. We hebben ons verlies genomen en zoeken beiden naar de zin van leven en dood, en naar onze eigen rol, als oudste generatie, als oermoeders. We doen dat optimistisch en nieuwsgierig.

Willem zit er bij, bij dit gesprek. En dan loopt Willem weg. Niet letterlijk, maar ik zie hoe hij geestelijk afhaakt. En hoe hij zich probeert te verstoppen – net als op die laatste dag van het zomerkamp. Hij kruipt in de struiken en probeert het onvermijdelijke te vermijden. Als een weigerachtig schooljongetje is hij nú al boos en bang dat z’n ouders hem in de steek gaan laten. Liefst zou hij zich steeds maar weer verstoppen, tegen beter weten in hopend dat z’n ouders hem altijd weer zullen vinden. Afscheid nemen is juist niet zijn thema.

------------------------------------

Marijke Katsburg heeft een klein bureau voor tekst, vorm & organisatie. Vanaf juni 2006 werkte ze als rouwdienstmedewerker op oproepbasis in diverse uitvaartcentra in Amsterdam. Door vorig jaar een training tot 'Eigen Kracht coördinator' te volgen en dit jaar de opleiding 'Ritueel begeleiden bij afscheid', werkt zij toe naar nieuwe bedrijvigheid: mensen ondersteunen en uitdagen om zelf vorm te (durven) geven aan de grote momenten in het leven.

Eerdere bijdragen van Marijke:
Johnny
Meriam
Oscar
Het broertje van Haweja
Jos Brink

Terug naar archief...