Verschenen: 20-02-2007 WEBLOG VAN HEDY SUZANNE KUNST-VEGTER 3 Cemetery-watching Doet u dat ook? Begraafplaatsen bezoeken? Bijvoorbeeld op het vakantieadres in het buitenland? Kuieren, rondkijken… Een beeld proberen te vormen van plaatselijke gebruiken en rituelen... Vroeger werd dit vaak gezien als een wat sombere en zonderlinge liefhebberij. Vandaag de dag echter is de belangstelling voor rouw, uitvaartplechtigheden, begraafplaatsen, asbestemmingen, zo enorm toegenomen dat het haast vanzelfsprekend is om tussen de vakantiekiekjes ook enkele foto’s van de plaatselijke begraafplaats te hebben. Zo zag ik in Zuid-Afrika op ‘zwarte’ begraafplaatsen de armoede van de lokale bevolking. Op elk graf was een enorme bult tot zeker een meter boven maaiveld opgebouwd uit klein gruis. Aan het hoofdeinde steevast een omgekeerde plastic versleten afwasteil. Gevuld met water dient deze tijdens de begrafenis voor het wegjagen van boze geesten. Als herinnering aan dit ritueel blijft de teil op het graf achter ter bescherming van de dode, zo hebben we ons laten vertellen. Waarschijnlijk is er onder deze arme bevolking weinig anders om afstand van te doen ten behoeve van de geliefde overledenen dan verder onbruikbaar klein gruis en kapotte afwasteilen. Het is dan heel ontroerend om te zien hoe met zo weinig toch zoveel aandacht wordt gegeven aan de opbouw van het graf en rituelen om boze geesten te verjagen. In China kregen we geen begraafplaats te zien maar werd ons verteld dat er sinds jaren niet meer begraven wordt. Verplicht cremeren vanwege ruimtegebrek is daar het credo. Dat vonden wij schokkend nieuws. Nederland staat bekend als een van de meest dichtbevolkte landen ter wereld maar wij hebben wel de keuze tussen begraven of cremeren. Zo besef je opeens dat het ook heel anders kan en waardeer je weer even de vrijheid die wij in het westen hebben. Terug uit Nicaragua waar mijn man voor zijn werk verbleef, kreeg ik foto’s te zien van de begraafplaats van San Carlos. Op elkaar gestapelde kisten die bovengronds in grote pastelkleurige lades geschoven worden. Hoe rijker - of beter gezegd in dit land, hoe minder arm - des te grotere en kleurrijkere lades. Overigens bovengronds begraven is ook heel gebruikelijk in Zuid-Europa zoals in Spanje, Italië en Portugal. Dit wordt gedaan in muur- of galerijgraven. In Nederland staan deze inmiddels ook, zij het vooralsnog op bescheiden schaal. In Rotterdam, Lisse en Enschede kan hier inmiddels voor gekozen worden en in enkele andere plaatsen zijn bovengrondse muren in aanbouw. Terugkomend op cemetery-wachting, er zijn er ook begraafplaatsen die je gezien moet hebben. De bekendste is Pčre-Lachaise in Parijs. Vooral groots geworden door zijn beroemde doden. Edith Piaf, Jim Morrison, Simone Signoret en Oscar Wilde is slechts een kleine greep hieruit. Maar ook Wenen, Californië, Londen, Dublin en andere steden komen voor in rijtjes van bekendste, mooiste of belangrijkste begraafplaatsen. Helaas ontbreekt het mij aan tijd om alle mooie en beroemde begraafplaatsen in eigen en buitenland te bezoeken. Mocht u dit probleem ook hebben dan heb ik een tip voor u. Veel begraafplaatsen hebben de mogelijkheid om via internet een virtuele wandeling te maken. Zo heb ik net een mooie wandeling kunnen maken op Pčre-Lachaise. Misschien niet zo mooi als in het echt, maar je krijgt toch een aardig beeld. Een leuk uitje voor een regenachtige zondagmiddag. ---------------------------- Hedy Suzanne Kunst-Vegter is teamleider Sectie Begraafplaatsen van de stad Groningen. Ze heeft de leiding over veertien gemeentelijke begraafplaatsen in Groningen, waaronder Selwerderhof. Eerdere bijdragen van Hedy Suzanne Kunst-Vegter: Kerst 2006 De pestvogel Terug naar archief...