Verschenen: 14-12-2005
UITVAARTWERELD RUZIET OM GRAFPRIJZEN
Op dezelfde dag dat wij op dood.nl schrijven over de zogenaamde 'enorm hoge' grafrechten en er feitelijk voor pleiten dat mensen hier eens op een reële manier tegenaan kijken - is het nu werkelijk zo raar dat het iets kost als je je dierbaren een mooi plekje wilt geven? - brengt uitvaartverzorger Dela een persbericht uit met de kop: ‘Gedwongen’ crematie vanwege gestegen grafrechten.
Dat woordje 'gedwongen' zet de grootste uitvaartverzorger van Nederland zelf tussen haakjes, waardoor de zogenaamde dwang direct wordt gerelativeerd, of zelfs ontkracht. Waarom dit dan in de kop zetten? Want kan men dat werkelijk hard maken? Dat mensen kiezen voor crematie omdat ze begraven niet kunnen betalen? Of vinden sommigen begraven alleen maar te duur en geven ze het geld liever aan iets anders uit?
De Landelijke Organisatie van Begraafplaatsen (LOB) is snel met reageren. Nog dezelfde dag verschijnt een 'tegenpersbericht'. De LOB heeft er een beetje genoeg van dat haar leden de laatste tijd steeds weer als geldwolven worden afgeschilderd.
Wie heeft er nu gelijk? Lees beide persberichten, hieronder integraal weergegeven, en trek uw eigen conclusie. Wij van de redactie van dood.nl komen hier binnenkort zeker nog op terug.
PERSBERICHT DELA
‘Gedwongen’ crematie vanwege gestegen grafrechten
Gemeenten gebruiken grafrechten als melkkoe
Eindhoven 14 december 2005 – Het afgelopen jaar is het percentage mensen dat zich laat cremeren in plaats van begraven fors gestegen. Volgens marktleider DELA zijn de gestegen grafrechten bij gemeenten als oorzaak aan te wijzen. Steeds meer mensen die vanuit ideële overwegingen zouden kiezen voor een begrafenis, laten zich vanuit een financieel noodgedwongen situatie cremeren. In bepaalde gemeenten zijn de grafrechten de afgelopen jaren met wel tientallen procenten gestegen. Gemeenten gebruiken de verhoogde grafrechten als melkkoe. Tijd om hier in het verkiezingsjaar 2006 wat aan te doen.
Martin Kersbergen van DELA: “Een betaalbare laatste rustplaats is nauwelijks meer te vinden. De prijsexplosie van grafrechten is op zijn minst schandalig te noemen. Gemeenten hebben de lokale grafrechten ontdekt als melkkoe. In de laatste vijf jaren zijn de gemeentelijke grafrechten met zo’n 35 tot 40% gestegen. Iets, dat vrijwel nergens gestaafd kan worden door hogere kosten voor- of betere dienstverlening door- de lokale overheid.”
Stijging grafrechten in 2006 met 70-80%
Een globale inventarisatie leert dat komend jaar de grafrechten in sommige gemeenten maar liefst 70 tot 80% zullen stijgen. Ook het aantal crematies ten opzichte van het aantal begrafenissen neemt toe. Kersbergen: “Ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat dit voor een substantieel deel te maken heeft met de gestegen kosten van begraven. Niet omdat begrafenisondernemers stilletjes zijn gaan leven van de opbrengst of omdat uitvaartverzekeraars forse winsten zijn gaan maken, maar omdat de lokale overheid de grafrechten heeft ontdekt als melkkoe. Knabbel iets van een gemeentelijke subsidie af of verhoog een meer zichtbare lokale belasting met luttele procenten en de actiegroepen staan op het bordes van het stadhuis. Maar welke rouwende nabestaande heeft de energie om te protesteren tegen deze uitbuiting?”
Stijging grafrechten voor dichten OZB-gat
Het lokale verkiezingsjaar 2006 kan hier volgens Martin Kersbergen verandering in brengen. Het zijn moedige politici die in de komende verkiezingsperiode durven ingaan op het weinig vrolijke thema van overlijden en het ogenschijnlijk nog minder spannende onderwerp van grafrechten en de kwaliteit van begraafplaatsen. Kersbergen:“Nu de OZB wordt afgeschaft, kijken burgers en belangengroepen argwanend naar de prijsstijgingen van andere lokale heffingen zoals de rioolheffing, bang als ze zijn dat deze worden ingezet ter compensatie van de wegvallende OZB-inkomsten. Ook de grafrechten behoren tot deze categorie, waar de gemeente vrij spel heeft in het bepalen van de tarieven. Het zou een ander verhaal zijn als gemeenten die de tarieven van grafrechten verhogen, deze niet zouden gebruiken voor het dichten van het OZB-gat maar deze extra inkomsten ook daadwerkelijk zouden inzetten voor het kwalitatief verbeteren van begraafplaatsen.”
Gelukkig zijn er ook gemeenten die dit in praktijk brengen, getuige het groot aantal kwalitatieve begraafplaatsen in Nederland. Een nationaal overzicht van begraafplaatsen die boven de middelmaat uitsteken is te vinden op www.uitvaartkompas.nl.
Over DELA
Ruim 100 vestigingen, zo’n 1.000 medewerkers en 2,7 miljoen verzekerden in de Benelux maken DELA. Een coöperatie die mensen al bijna 70 jaar helpt met repatriëring, opvang, begrafenis, crematie, nazorg en financiële diensten op deze terreinen. Als marktleider is DELA sterk in beweging. DELA ontwikkelt nieuwe producten en diensten, groeit autonoom en door middel van overnames, de uitvaartcentra en crematoria veranderen in sfeervolle vestigingen en op het hoofdkantoor wordt alles gereed gemaakt om optimaal te kunnen flexwerken.
Persbericht LOB 14 december 2005
BEGRAVEN IS NIET DUUR
Uitvaartverzekeraar Dela lijkt een waar persoffensief begonnen te zijn tegen de gemeentelijke begraafplaatsen en suggereert dat geen enkele nabestaande nog een fatsoenlijke begrafenis kan betalen door de exorbitante ‘prijsexplosie’ van de grafrechten.
Zonder enige kennis van de feiten wordt gesteld dat begraafplaatsen de financiële melkkoe van de gemeenten zijn. De werkelijkheid is anders. Gemeentelijke begraafplaatsen met een batig saldo zijn witte raven.
En zijn de begraafkosten werkelijk zo hoog?
Gemeenten leggen geld toe op begraafplaatsen
Het is opmerkelijk dat vooral uitvaartverzekeraars de laatste tijd de mond vol hebben over de stijgingen van de grafkosten. De begraafplaatsen die door hen zelf worden beheerd blijven hierbij altijd buiten beschouwing, terwijl daar wél de hoogste tarieven van Nederland gevonden kunnen worden.
Ondertussen hebben de verzekeraars jarenlang geprofiteerd van de lage tarieven op de gemeentelijke begraafplaatsen. Iedere burger kan bedenken dat een eigen graf voor 30 jaar voor € 500,- d.w.z. € 16,67 per jaar, natuurlijk een zwaar gesubsidieerde aangelegenheid is. Het is een politieke keuze om de begraafplaatsen met gemeenschapsgeld te onderhouden en beheren. Maar een beetje kostendekkendheid is voor de burger natuurlijk wel zo plezierig.
Is het ook niet opmerkelijk dat uitvaartorganisaties nauwelijks of geen zelfstandige begraafplaatsen exploiteren, maar alleen crematoria en rouwcentra, of in combinatie? Zou de onderliggende reden niet kunnen zijn dat begraafplaatsen niet rendabel zijn?
Opmerkelijk is ook dat in de kop van het Dela-persbericht gesproken wordt van “Gedwongen crematies” als gevolg van de begraafkosten die te hoog geworden zouden zijn. Men baseert dit op een lichte percentuele stijging van het aantal crematies ten opzichte van het aantal begravingen dit jaar. In absolute zin is het aantal crematies in 2005 echter nauwelijks gestegen, mede door een daling van het sterftecijfer.
Exorbitante grafprijzen?
Dela suggereert – onder meer in een artikel in Trouw (dd. 3 december jl.) - dat sommige gemeenten de grafrechten met 70% of zelfs 80% verhoogd zouden hebben.
De Landelijke Organisatie Begraafplaatsen (LOB) – die ruim 2500 begraafplaatsen in Nederland vertegenwoordigt - vraagt zich ernstig af welke gemeenten dat zijn en hoeveel jaren de tarieven daar niet zijn verhoogd terwijl de kosten ongetwijfeld het prijspeil hebben gevolgd.
Wanneer we dit natte-vinger-percentage echter toepassen op het bovengenoemde graftarief, dan zou in dat geval de prijs voor een eigen graf wel eens € 850 of € 900 euro geworden kunnen zijn. Maar is dat nou werkelijk zo exorbitant? € 30 euro per jaar? Voor de huur van een stukje grond waarin 2 of 3 overledenen begraven kunnen worden zodat er een eigen gedenkplek voor de nabestaanden is en een laatste rustplaats voor hun dierbare overledenen zolang men dat maar wil?
Een vorig jaar in het blad Het Uitvaartwezen gepubliceerde steekproef van de Stichting Grafzorg Nederland naar de gemeentelijke stijging van de grafkosten in de periode 1997 – 2004 wees uit dat de meeste tariefsverhogingen gelijke tred hadden gehouden met het gemiddelde inflatiepercentage. Er waren slechts enkele uitschieters, óók naar beneden. En het CBS rapporteerde dit jaar dat sprake was van de laagste stijging van gemeentelijke heffingen sinds 1987: men kwam uit op een gemiddelde van 4,9%.
Het zou de Dela sieren als men de strijd om het eigen marktaandeel niet voert over de ruggen van de begraafplaatsen die vaak maar met moeite het hoofd boven water kunnen houden.
|
|
