Verschenen: 22-10-2005
GAAT ZE NU WEL OF NIET DOOD?
 Sommige mensen met kanker, die door artsen min of meer terminaal zijn verklaard, maar toch nog langere tijd blijven leven of misschien zelfs hun kanker weer dramatisch weten terug te dringen, krijgen te maken met niet begrijpende, ongeduldige en soms zelfs onbeschofte opmerkingen van hun omgeving. Je ging toch dood?
Actrice Josine van Dalsum zal dit ongetwijfeld bekend voorkomen. Ze heeft daar zelf overigens aan meegewerkt door onder andere bij Vinger aan de pols haar toen nog vermoedelijk heel snel slecht aflopende verhaal te vertellen. Ze vertelde daar, en elders, dat ze twee inoperabele hersentumoren had. Haar artsen gaven haar hooguit nog een jaar. Al eerder was ze geopereerd aan longkanker, maar dat was goed afgelopen. Zegt ze zelf, maar is longkanker niet heel moeilijk te genezen. En waren die hersentumoren geen uitzaaiingen van de longkanker? Over de precieze medische toedracht is ze altijd wat vaag gebleven.
En dat geldt ook voor het wonderbaarlijke herstel. "Ik vind het erg ingewikkeld om uit te leggen," vertelde ze in juli aan Het Parool over de behandeling in de Verenigde Staten waarmee ze haar doodvonnis wist uit te stellen. "Ik ben in mei opnieuw bestraald volgens een nieuwe methode uit de Verenigde Staten. maar het komt erop neer dat de tumor vanaf twee kanten gelijktijdig onder vuur wordt genomen." Eén tumor is verdwenen en de andere is kleiner geworden.
Ze staat zelfs weer op de planken. En ook daar staat haar eigen situatie centraal. Op haar verzoek schreef Haye van der Heyden het stuk LeefTijd. In LeefTijd speelt Josine van Dalsum samen met haar eigen zoon Aram van de Rest het verhaal van een moeder bij wie terminale kanker is geconstateerd. LeefTijd is een verhaal over een moeder en zoon die zich voorbereiden op het onvermijdelijke.
In Het Parool zegt ze dat het idee voor dit stuk is ontstaan in het ziekenhuis. "Ik ben in het ziekenhuis begonnen met het opschrijven van mijn gedachten over de ziekte. Dat waren al snel zeventig volgeschreven velletjes. Ik wilde er iets mee doen, maar ik wist ook niet precies wat. Ik dacht aanvankelijk aan een boek. Lex van Delden vond dat ik er een toneelstuk van moest maken. Ik had allerlei bedenkingen. Ik wist op dat moment niet of ik de première wel zou halen. En ik was ook wel bang voor de reacties. Dat de mensen zouden zeggen: daar heb je Van Dalsum met haar kanker... Maar Lex zei dat ik niet zo moest zeuren. En daarna is Haye erbij gekomen."
Op de vraag wat ze met het stuk wil, zegt ze: "Het gaat over kanker. Ik heb zelf ervaren hoe weinig bespreekbaar het onderwerp is. Dat moet veranderen. Kanker is eigenlijk heel normaal. Eén op de drie mensen krijgt ermee te maken. En toch is er die waas van geheimzinnigheid. Ik wil ook wel iets kwijt over wat er verandert in je leven op het moment dat de diagnose 'kanker' wordt gesteld. Wat het betekent voor je relatie, voor je seksleven, voor je vriendschappen, voor je hele visie op het leven."
Dezelfde reden waarom 14 bekende Nederlanders met kanker meewerkte aan het boek Buigen als bamboe.
LeefTijd is t/m 30 oktober en 2 t/m 5 november te zien in Het Compagnietheater, Kloveniersburgwal 50 te Amsterdam.
Hier is de uitzending te zien van Vinger aan de pols
|
|
