DOODGEWOON informeert en amuseert over zaken rond de dood - sinds 1994
Verschenen: 11-07-2005
THUIS OF BIJNA THUIS

Mensen sterven het liefste thuis. Dat blijkt uit een recent onderzoek. Deze uitkomst mag niet als erg verrassend overkomen. Tweede keus zijn de bijna-thuis-huizen en hospices. Bij veel mensen zijn deze huizen en wat ze precies inhouden nog onbekend. In de onlangs verschenen Relevant staat een indrukwekkend verslag over een bijna-thuis-huis in Beverwijk.


'Bijna Thuis' heet de fotoreportage in Relevant, het blad van de Nederlandse Vereniging voor een Vrijwillig Levenseinde (NVVE). In de reportage wordt de 83-jarige Tiny van IJselmuijden gevolgd. Ze brengt haar laatste tijd door in het bijna-thuis-huis El Ombú in Beverwijk. Wie niet thuis kan blijven omdat de zorg te zwaar wordt voor familie en vrienden of omdat de familie bijvoorbeeld verder weg woont, maar toch in een huiselijke omgeving wil sterven, kan terecht in een bijna-thuis-huis. Vrijwilligers nemen er de dagelijkse verzorging voor hun rekening, eventueel samen met familieleden. Naast bijna-thuis-huizen bestaan er ook hospices. Ook in deze huizen streeft men er naar de omgeving zo huiselijk en intiem mogelijk te houden, maar het grote verschil met de bijna-thuis-huizen is de aanwezige medische zorg in de vorm van een eigen arts en verpleegkundigen. In het bijna-thuis-huis wordt de medische zorg verleend door de eigen huisarts, precies zoals het thuis zou gaan.

El Ombú is de naam van een grote, solitair staande boom op de pampa's van Argentinië; zowel een baken als een schuilplaats. Een toepasselijke naam voor een huis waar alles en iedereen er op gericht is het de stervende en zijn of haar naasten zo comfortabel mogelijk te maken. Er werken 85 vrijwilligers bij El Ombú.

In de reportage wordt mevrouw Van IJselmuijden gevolgd tot op haar sterfbed. De foto's van fotografe Charlotte Bogaert zijn prachtig; indringend maar met voldoende afstand om stervende en familie alle ruimte te geven op eigen manier dit trieste maar mooie einde te beleven. Voor veel mensen zal het bestaan van dergelijke bijna-thuis-huizen, ze zijn inmiddels door heel Nederland te vinden, een eye-opener zijn. Zoveel beter dan een ziekenhuis of een verpleeghuis!

Uit het onderzoek van het Instituut voor beleidsonderzoek en advies (IVA) naar de plaats waar mensen in Nederland sterven en naar de afwegingen die patiënten en hun naasten maken bij het kiezen van de plaats, blijkt dat bijna-thuis-huizen veruit verkozen worden boven ziekenhuizen en verpleeghuizen. Als mensen niet thuis kunnen sterven, kiest 58 procent volgens het onderzoek voor een bijna-thuis-huis. 18 Procent kiest voor een hospice. Slechts 2 procent van de mensen wil in een ziekenhuis sterven. In realiteit sterft 35 procent van de mensen daar.

Het onderzoek werd gehouden onder 1804 ongeneeslijk zieke mensen. Volgens het IVA geven mensen tussen de 35 en 64 jaar vaker de voorkeur aan thuis sterven, dan ouderen (respectievelijk 75 procent en 65 procent). Ook komt uit het onderzoek naar voren dat toeval een grote rol speelt bij de plek waar mensen tijdens het sterfproces terecht komen. Onder andere omdat hospices en bijna-thuis-huis nog weinig bekend zijn als alternatief.

De conclusies van het onderzoek zijn gepubliceerd onder de titel 'Waar wilt u doodgaan? Keuzen en overwegingen' en is te bestellen bij de opdrachtgever van het onderzoek, het Landelijk Steunpunt VPTZ. de publieksversie kost € 4,-, het wetenschappelijk rapport € 12,50.

Terug naar archief...