Verschenen: 02-03-2005
TROOST VOOR ROUWENDE MINNARESSEN
In het bij vrouwen populaire boek Zadelpijn en ander damesleed, een soort chicklit voor oudere dames, kwam ‘het probleem’ uitgebreid aan de orde. Man gaat dood, zijn officiële vrouw krijgt alle ‘credits’, aandacht en troost als de rechtmatige weduwe, de geheime minnares kan nergens terecht met haar verdriet en rouw. Uitvaartverzorgster Carolien Harrems in Amstelveen komt op voor deze door de (uitvaart)wereld ‘vergeten groep vrouwen’ en wil geheime minnaressen hulp bieden bij de rouwverwerking.
Honderden, zo niet duizenden vrouwen en – in mindere mate – mannen blijven jaarlijks eenzaam en alleen achter als hun buitenechtelijke partner sterft. Deze zogenoemde schaduwweduwen en -weduwnaars kunnen hun verdriet vaak niet goed verwerken omdat zij niet betrokken worden bij het eventuele ziekbed, het overlijden en de uitvaart. Dat stelt uitvaartonderneemster Carolien Harrems in Amstelveen. Zij heeft in het kader van haar studie rouwverwerking onderzoek gedaan naar dit fenomeen en komt met concrete hulp en tips voor treurende geliefden. Harrems: “Hun verdriet na de dood van degene die zij liefhadden wordt niet herkend omdat de relatie vaak geheim was en daardoor ook niet erkend. Familiebanden worden gezien als sterker dan andere verwantschappen. Men vindt vaak dat je niet mag rouwen om een verlies dat niet als zodanig wordt gezien. Dat wil echter niet zeggen dat er ook in deze, al dan niet geheime, relatie sprake kan zijn geweest van grote verbondenheid.”
“Het verlies van een geheime geliefde kan een enorme dreun geven,”vervolgt Harrems. “Helaas kan de minnares of minnaar daar vaak niet openlijk voor uitkomen en rouwt achter de coulissen, vandaar de term schaduwweduwe.” Dat in de coulissen staan is pijnlijk en confronterend omdat het de afspiegeling van zo’n relatie is.
Harde cijfers over het aantal schaduwweduwen en -weduwnaars ontbreken omdat mensen er zelden open over zijn. Harrems: “Nederlandse en Amerikaanse schattingen gaan er van uit dat één op de vijf mannen en vrouwen vreemd gaat. Langdurige relaties zijn zeldzamer en komen vooral voor tussen een getrouwde man en een ongetrouwde vrouw, vaak jonger dan hij en zonder kinderen.”
De uitvaartonderneemster kent talrijke voorbeelden uit haar eigen praktijk. “Bij het begeleiden van een uitvaart melden zich soms mensen in de dagen tussen het overlijden en de uitvaart, die een bijzondere relatie met de overledene hadden, en vragen of het mogelijk is om buiten de officiële gelegenheden om afscheid te nemen van de overledene. Wat doe je dan? Als de minnares publiekelijk erkenning krijgt voor haar verdriet tast dat de erkenning aan die de wettige echtgenote toekomt. Ik vind dat je niet aan de ruimte van de echtgenote mag komen.” Het is volgens Harrems wel mogelijk om naar manieren te zoeken om ook de minnaar/ minnares erkenning te geven zonder dat de erkenning voor de echtgenote in het gedrang komt. “Allereerst is het van belang te weten of de situatie bespreekbaar is. Is de echtgenote op de hoogte van de relatie? Als met de familie niet te bespreken valt hoe de minnaar/ minnares afscheid kan nemen, dan nog kun je helpen om de relatie met bijvoorbeeld een ritueel af te sluiten. Soms is het luisteren naar iemands verhaal voldoende.”
“Ik kan me indenken dat veel uitvaartverzorgers zich niet in dit wespennest willen steken. Vaak geldt ook: wie betaalt, bepaalt,” zegt Carolien Harrems. Binnenkort publiceert ze tips op haar website www.schaduwweduwe.nl. “Zoals informatie over hoe je een alternatief afscheid vorm kan geven, maar ook waar rouwbegeleiding te krijgen is en een plek om met lotgenoten van gedachten te wisselen.”
|
|
