Verschenen: 13-02-2005
WEER TERUG DE KERK IN
 Tot het begin van de 19de eeuw was het vrij gewoon om in de kerk begraven te worden. Tenminste als je rijk en welgesteld was. Daar komt de uitdrukking 'rijke stinkerds' vandaan. Men nam het vroeger niet zo nauw, begroef niet zo diep en soms lag een graf gewoon open tijdens de mis omdat men nog niet aan het dichtgooien was toegekomen. Dat stonk.
Onder andere vanwege dat stinken en de hygiënisch slechte toestanden werd begin 19de eeuw besloten dat voortaan alleen nog maar op begraafplaatsen mocht worden begraven. En die worden vooral buiten de stad aangelegd, gezond ver verwijderd van de levenden. Het bedrijf Genius Loci begraafplaatsadviseurs heeft een plan bedacht ons weer de kerk in te krijgen.
Steeds meer kerken verliezen hun oorspronkelijke functie. Om financiële redenen krijgen ze vaak een herbestemming als appartementen- of bedrijvencomplex, supermarkt of zelfs discotheek. Niet iedereen is daar even blij mee. Het bisdom Roermond zou de Sint Lambertuskerk in Maastricht nog liever tegen de vlakte zien gaan dan dat er een discotheek van wordt gemaakt. ‘Helaas’ is de kerk monument, dus dat eerste is uitgesloten. Palenque, een dochteronderneming van Genius Loci, en HamersVoorveltNijssen Architecten (HVNA) heeft de mogelijkheid onderzocht om van de Sint Lambertus een begraafplaats te maken.
De begraafplaats is een losse structuur die als het ware binnen het kerkgebouw wordt geplaatst. Het ‘begraafgebouw’ bestaat uit verdiepingen met open loopgalerijen langs onder meer graf- en urnenwanden die zijn geaccentueerd door nissen. De omlopen zijn met elkaar verbonden door trappenhuizen, die zijn voorzien van liften.
Anders dan vroeger zijn er niet alleen betaalbare 'ligplekken' voor welgestelden bedacht. Er komen zowel luxe familiegraven (van 50.000 euro voor tien plekken) als meer betaalbare begraafplekken (gemiddeld € 5500,-) en urnenplaatsen.
De plannen zijn vergevorderd, maar de investeringen zijn groot, voor de restauratie alleen al 4,5 miljoen euro en dan moet er nog een ingewikkeld luchtsysteem komen, en de uiteindelijke beslissing is aan de gemeente Maastricht. Er ligt bijvoorbeeld ook een plan om van de kerk een kantoorgebouw te maken. In maart zal de gemeente beslissen Maastricht of de Sint Lambertus begraafplaats mag worden.
Palenque ziet het zelf helemaal zitten. Het bedrijf heeft samen met HVNA meer plannen om kerken in te richten tot overdekte begraafplaatsen. Er bestaan geen wettelijke, technische of financiële belemmeringen voor het bovengronds begraven in kerkgebouwen, aldus het bedrijf. Wettelijk gezien heeft het kerkgebouw alleen een nieuwe bestemming nodig. Technisch gezien kan een beluchtingsysteem met filters voor een optimale lijkvertering zonder overlast zorgen en financieel gezien zijn de prijzen voor een graf vergelijkbaar met die van duurdere grondgraven.
Genius Loci / Palenque wil Nederland blijkbaar graag aan het bovengronds begraven krijgen. Eerder presenteerde het bedrijf het ontwerp voor een graftempel in piramidestijl, de zogenaamde Palenque. Die is tot op heden overigens nog nergens verrezen.
|
|
