Verschenen: 15-02-2005
HET EINDE VAN TWEE LEVENS PRACHTIG BESCHREVEN
 'Wordt dit een dagboek, week- of maandboek? Ik begin maar ergens. 's Nachts in bed in een interval van slapeloosheid overvalt je nu meer dan ooit het besef van eindigheid. Daarvoor dateer je dan ook van 1913 en ben je bijna 87 jaren oud.'
Zo begint Wat is het met Loes?, ondertitel: 'dagboek van een voorbij leven', van oud-journalist Wim Jungmann. Het is een juweeltje.
In een eenvoudig schrift begint Jungmann vanaf 17 oktober 2000 op te schrijven wat hem bezighoudt. En dat is vooral de langzame achteruitgang van zijn vrouw Loes. Ze begint vergeetachtig te worden, slaapt slecht en heeft vaak 'een onbestemd gevoel van onbehagen'. Jungmann maakt zich zorgen. 'Welk onheil hangt ons boven het hoofd. Dementie? Pierlala? Ik durf er niet goed aan te denken, maar het laat me niet los.'
In slechts 59 beschreven velletjes heeft Jungmann opgeschreven wat het betekent oud te zijn: 'Bij oude mensen gaan dingen stuk die niet meer worden gemaakt. Zoals mijn intussen tamelijk versleten en verveloze leunstoel.' Hoe het is te weten aan het einde van je leven te zijn gekomen. Maar vooral hoe het is te moeten ervaren dat de vrouw waar je zielsveel van houdt en waarmee je al meer dan 50 jaar samen bent, steeds slechter wordt, en dat je haar misschien al heel snel zal moeten verliezen. 'En dan zegt Jan over de telefoon: "jij wordt nog wel 90." Aan de ene kant wil ik dat wel. Ik ben er nieuwsgierig genoeg voor, hoe allerlei dingen zich ontwikkelen. [...] Maar wil ik dat wel als het lot beschikt dat Loes me ontvalt? Waarschijnlijk niet.'
En dat klopt. Als Loes dan toch nog heel plotseling overlijdt, wil Wim ook niet meer. Na de uitvaart van Loes logeert hij bij één van zijn kinderen. Hij is zeer depressief.
De laatste dagen van Wim worden beschreven door zijn zoon Bart, journalist bij de Volkskrant. Als eenmaal besloten is niet meer te willen leven, kan het blijkbaar snel gaan met het lichaam. Wim wordt op 29 december in het ziekenhuis opgenomen. 'Eenmaal aangekomen in het ziekenhuis, kreeg hij eindelijk weer het heft in handen,' schrijft Bart Jungmann. Wim is zeer krachtig in zijn weigering behandeld te worden. Hij overlijdt een dag later in het bijzijn van zijn kinderen.
Het dagboek is nooit bedoeld om gepubliceerd te worden en waarschijnlijk daarom zo herkenbaar. Jungmann beschrijft de kleine wereld die nog over is als je oud geworden bent en de 'heel gewone' zorgen die hij heeft om zijn vrouw en de toekomst.
Een andere zoon, Jan Carmiggelt, ook journalist, schreef een 'vooraf'. Bart Jungmann heeft behalve de laatste dagen van zijn vader tevens het levensverhaal van Loes en Wim Jungmann opgeschreven. Ook de teksten van deze twee zoons zijn herkenbaar, mooi en ontroerend, vooral voor de veertigers en vijftigers onder ons die nog gezegend zijn met ouders, maar weten dat dit waarschijnlijk niet voor lang meer zal zijn. 'Wanneer houden kinderen op kinderen te zijn?', vraagt Bart Jungmann zich af.
Wat is het met Loes? is uitgegeven door Plataan en kost € 12,90. Isbn 90 5807 241 X.
|
|
