Verschenen: 27-08-2001
NATUURLIJK HET GROENE GRAF IN
Groen begraven, dat is een onderwerp waarover wij van dood.nl, en Theo Veenstra uit Amsterdam graag uw mening horen. In Engeland al heel populair, hier nog niet mogelijk. Groen begraven is milieuvriendelijk begraven, betekent na en door uw dood meehelpen aan het creëren van nieuw natuurgebied. En - nooit weg - groen begraven is ook goedkoop begraven. In een kartonnen doodskist en op de grafsteen kan worden bespaard.
'Groen begraven is niet voor mensen die een keurig graf willen met een traditionele grafsteen. Het is wel voor mensen die van vogels, wilde dieren en levende natuur houden, en die een bosland willen creëren en zo mede zorg dragen voor een beter milieu voor toekomstige generaties,' aldus een folder van één van de 130 groene begraafplaatsen die het Verenigd Koninkrijk inmiddels herbergt.
Groen begraven, ook wel 'natuurlijk begraven' genoemd (er is nog geen Nederlandse standaardterm voor bedacht) is in Engeland al enige jaren een populaire vorm van begraven. Daar spreekt men van een 'woodland burial' (letterlijk bosland begrafenis). Op de woodland burial grounds mogen overledenen uitsluitend milieuvriendelijk begraven worden, dat wil zeggen in een lijkwade, een kartonnen kist of een ander snel afbreekbaar omhulsel. Op het graf mag geen steen worden geplaatst, wel kan eventueel een boom worden geplant. Op sommige groene begraafplaatsen zijn houten monumenten toegestaan, onderhoud daaraan is echter weer uit den boze, zodat de monumenten in de loop der tijd zullen opgaan in de natuur. Op andere begraafplaatsen kan een naamplaquette van de overledene op de muur rond de begraafplaats worden aangebracht. Het is de bedoeling dat deze groene begraafplaatsen in de loop der tijd veranderen in een natuurgebied waar planten en dieren vrij spel hebben.
Groen begraven wordt steeds populairder in Engeland, ook bij de officiële instanties. Dit hoeft bij hen niet altijd voort te komen uit zorg voor het milieu, ook plaatsgebrek op 'gewone' begraafplaatsen kan een rol spelen. Zo is Liverpool de eerste grote gemeente die meedoet aan het groene begraven. Begin dit jaar heeft de gemeenteraad besloten dat er begraven mag worden in twee stukken bos net buiten de stad. De gemeenteraad heeft in zijn besluit zowel het plaatsgebrek als milieuoverwegingen mee laten wegen.
En het bisdom van Ely (Anglicaanse kerk) heeft verleden jaar een groene begraafplaats ingericht in Barton in Cambridgeshire. Hier kunnen tweeduizend overledenen liggen. Het bisdom werd direct overspoeld met aanvragen voor een toekomstig plekje op het veld.
Theo Veenstra uit Amsterdam wil zich sterk maken om deze vorm van begraven ook in Nederland mogelijk te maken. Waarom kan wat in Engeland gebeurt niet in Nederland?, vraagt hij zich af. "Waarom zijn deze begraafplaatsen nog niet in Nederland te vinden. We zijn hier zo progressief. Als je het er met mensen over hebt, spreekt het bijna iedereen meteen aan. Er is te weinig bos in Europa. Door bomen te planten los je dat voor een deel op. Dat bos is weer een goede leefomgeving voor dieren en planten. In Engeland is ook gebleken dat het gunstige psychologische aspecten heeft. Het is een prettig idee je dierbare terug te kunnen laten keren tot de basis. Het zijn ook vaak natuurliefhebbers die hiervoor kiezen. En vogelaars. En new agers. Een grote groep dus. En een groeiende groep."
Veenstra: "Groen begraven kan voor bestaande begraafplaatsen interessant zijn, omdat de kosten van het onderhoud veel lager zijn, de begraafplaats spaart uit op mankracht en materieel. In Engeland zijn het vaak particulieren die een woodland burial ground inrichten. Boeren bijvoorbeeld, die een deel van hun land daarvoor afstaan als donatie. Dat is financieel aantrekkelijk. Maar ook gemeenten beheren groene begraafplaatsen. In Carlisle, waar de eerste woodland burial ground werd opgericht, gaat het om een gemeentelijke begraafplaats. Groene begravingen maken daar nu 35 procent van alle begravingen uit. Maar daarnaast zou een dergelijke begraafplaats ook in samenwerking met natuurbeschermingsorganisaties of Staatsbosbeheer kunnen worden opgericht en beheerd."
Wat Veenstra nu het allereerst zou willen doen is met een aantal gelijkzinden een organisatie of stichting oprichten. "Omdat je als particulier weinig begint, en vervolgens onderzoeken of gemeenten, begraafplaatsen, uitvaartverzorgers en dergelijke interesse hebben. Tevens onderzoeken wat de mogelijkheden zijn, en hoe groot de behoefte bij het publiek is aan groen begraven. Het is niet de bedoeling zélf een begraafplaats op te richten."
En waar ziet Veenstra de eerste groene begraafplaats komen? "Eén centrale, groene begraafplaats in het midden van het land zou leuk zijn, maar niet handig. Voor mensen uit Groningen en Limburg is dat gewoon te ver. Het mooiste zou zijn als meerdere begraafplaatsen in Nederland de mogelijkheid van groen begraven zouden bieden. Op een stuk grond dat ze nog hebben. Of als een deel geruimd wordt, dat dat deel voortaan voor natuurlijk begraven wordt gebruikt. Er zou één begraafplaats mee moeten beginnen, dan volgt de rest vanzelf."
De Landelijke Organisatie Begraafplaatsen (LOB), bij monde van voorzitter Willem van der Putten, reageert als volgt op Veenstra's idee: "Ik denk dat er op dit moment al een aantal begraafplaatsen is die men rustig als natuurbegraafplaats of bosbegraafplaats kan aanduiden. Al stellen die niet de eis dat men een milieuvriendelijke kist gebruikt, simpelweg omdat de gewone kisten het milieu niet zwaar belasten. Vrijkomende stoffen worden op natuurlijke wijze in de bodem en het grondwater opgenomen. Het is dan ook bijvoorbeeld niet nodig om een opgeheven begraafplaats te saneren of bodem en grondwater te isoleren."
"Maar de LOB het prima zou vinden als er (meer) natuurbegraafplaatsen zouden komen," vervolgt Van der Putten. "Er is in onze maatschappij een groeiende groep mensen die bewust kiezen voor een milieuvriendelijke en ecologische leefwijze en het ligt voor de hand dat die mensen ook een voorkeur hebben voor een laatste rustplaats die daarmee in overeenstemming is. De LOB vindt dat er mogelijkheden moeten zijn voor ieder mens om conform zijn wens begraven of gecremeerd te worden. Als er meer diversiteit in begraafplaatsen en begraafwijzen komt, is dat toe te juichen."
Laat horen wat u vindt van het idee van een milieuvriendelijke, groene begraafplaats. Wilt u meedenken en meepraten met Theo Veenstra, dan kunt u ook direct met hem contact opnemen op rozengracht@hetnet.nl
|
|
