Verschenen: 11-06-2004
DE CREMATIE VAN 12 AARDAPPELEN, ééN CITROEN EN ééN KONIJN
 Kunstenaars die zich bemoeien met de lijkbezorging. In 1996 werd er een hele tentoonstelling aan gewijd in het Amsterdamse Arti et Amicitiae: Midden in het leven staan wij in de dood. Het heeft onorthodoxe ideeën opgeleverd als ‘de lichaam als begraafplaats’ (as van je geliefde onder je huid laten plaatsen), de zelfdraagkist, de mobiele urn, de cremobiel en de ‘auto-automutilatie’, maar tot op heden is het allemaal tot idee gebleven. Nu komt de Belgische kunstenaar Karen Vandenputte met een nieuwe vorm van crematie. Het eerste experiment heeft ze al achter de rug.
Karen Vandenputte legt haar idee als volgt uit: ‘Een lichaam wordt met gemagerde klei (klei vermengd met zand) ingesmeerd en verbrand. Het kleien omhulsel wordt steen. Het lichaam wordt rechtstreeks in het omhulsel verbrand en laat een asglazuur na. De aldus ontstane ‘sarcofaag/mal’ wordt na de verbranding (en afkoeling) door nabestaanden op de schouders genomen, de mooiste choreografie die er is.’
Haar motivatie: andere mogelijkheden bedenken naast ‘de verborgen crematie in een gesloten en kil crematorium’. Aanleiding: de plotselinge dood van haar vader. ‘Ikzelf had graag gekozen om afscheid te nemen op een andere dan de traditionele manier, mijn familie verkoos anders.’
Ze heeft geen idee of de tegenwoordig gebruikte ovens in crematoria geschikt zijn voor deze methode. En er zijn meer vragen die beantwoord moeten worden. Hoe lang duurt de afkoeling van de sarcofaag? Kan het afkoelen misschien versneld worden, want de volgende crematie staat al te wachten. En past deze vorm van lijkbezorging binnen de wet, in Nederland en/of België? Bovendien moet er nog een mooie en geschikte naam worden bedacht voor de crematie-methode.
Nog voordat deze vragen beantwoord zijn, heeft Vandenputte een eerste experiment uitgevoerd om te kijken of haar idee wel werkt. Daartoe heeft ze een gasoven gebouwd, waarin ze samen met vriend Bert ‘volop gaat experimenteren’. Ze mailt over het eerste experiment: ‘We hebben 12 aardappelen, één citroen en één konijn in een kleien omhulsel gebakken. Alles is perfect verlopen. Niets is ontploft, niets is gebarsten. Het as zit in het omhulsel. Het idee is dus praktisch uitvoerbaar, zeker voor kleine dieren. Momenteel bouwen we een grotere oven waarin we een honden- en kattenlijk willen verbranden. Wanneer zelfs een citroen met gigantisch veel vloeistof en lucht mooi in het kleien omhulsel opbrandt is naar ons gevoel ongeveer alles rechtstreeks in een omhulsel te cremeren.’
Ze laat weten dat ze blijft experimenteren en vraagt zich af ‘of we zomaar in de weide achter ons huis dieren mogen verbranden. En als dat wordt toegestaan, of we binnen afzienbare tijd een menselijk lijk kunnen cremeren.’
|
|
